Ostrowczyk

Wieś podolska w powiecie trembowelskim. Leży nad Seretem, 7 km na zachód od Trembowli. Granice: wschód lasy miasta Trembowli, południowy-wschód Zastinocze i Humniska, południe Wybranówka i Romanówka, południowy-zachód Chmielówka, Brykula Stara i Nowa, zachód Słobódka z Olendrami, północ Zubów z Kapturami oraz lasy trembowelskie. 

 

"Wieś leży po obu brzegach Seretu, płynącego głębokim jarem, którego boki utworzone są, z czerwonego piaskowca tzw. kamień trembowelski. Na prawym brzegu Seretu stoi na wzgórku murowana cerkiew, a na zachód od wsi, na najwyższym szczycie, znak tryang, (178 m npm). W samej dolinie Seretu klimat jest łagodny, a grunt mulisty, dlatego uprawia się tytoń dla fabryki w Monasterzyskach. Grunta orne stanowi czarnoziem z podkładem czerwonego piaskowca, a dalej ku południowi i zachodowi - gliniastym. Klimat na stepowych wyżynach jest ostry, nadaje się tylko do uprawy zbóż zwykłych. Im bliżej Chmielówki i Brykuli, tym bardziej przechodzi uprawa z pszenicy w żyto. Na rozległych, utworzonych z rozległych niegdyś stepów strusowskich polach ostrowieckich, przebywają, przez cale lato liczne stada dropi i innego ptactwa stepowego".

 

 Powierzchnia ziemi dworskiej: 90, włościańskiej 971 morg.
 
 Ludność w 1870 r. 536 mieszkańców, w 1880 r. 666. Według szematyzmu rzym-kat. 180, par. Trembowla, gr-kat. w Ostrowczyku ze Słobódką i Olendrami 651, par. w miejscu, z filią, Zubów z 305 i Zastinocze z Kapturami 431, razem 1387 gr-kat. 

We wsi jest szkoła etatowa z 1 nauczycielem.

W Toruniu 10 grudnia 1709 r. August II pozwala Antoniemu Bekierskiemu korzystać z lasów starostwa trembowelskiego przyległych do dóbr jego Ostrowczyk. Obecnie Ostrowczyk należy do dóbr Strussów, własność Włodzimierza hr. Baworowskiego.

źródło: "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" i badania własne

W 1921 roku Ostrowczyk był wsią sołecką, siedzibą parafii, gmina Darachów. Mieszkańców było 761 w 138 zagrodach: w tym 263 Polaków, 483 Rusinów i 15 Żydów.

W 1931 roku było mniej mieszkańców: 694, ale więcej zagród: 156. Polacy stanowili ok. 35%, mieszkały 3 rodziny żydowskie.

W 1939-45 zginęło w mordach dokonanych przez banderowców ok. 10 osób.

źródło: "Ludobójstwo... w województwie tarnopolskim w 1939-1946", H. Komański, S. Siekierka; Wrocław 2006

Uwaga: Autorzy "Ludobójstwo..." najprawdopodobniej klasyfikują Polaków i Rusinów/Ukraińców wg przynależności do obrządku katolickiego lub greko-katolickiego. Podział taki nie jest prawidłowy ponieważ w omawianym rejonie istniała spora część osób obrządku greko-katolickiego, mówiąca po rusku(ukraińsku), ale uważająca się za Polaków. Trudno jest obecnie ustalić jaki procent mieszkańców danej miejscowości można by było zakwalifikować do tej grupy.