wtorek, 2 października 2012

Ostalce z Teofilówką

Wieś podolska w powiecie tarnopolskim, leżąca na zachodnim brzegu rzeki Gniezny. Granice: na wschód rzeczka a za nią Suszczyn, południe Łoszniów, od zachodu Mikulińce, od północy Skomorochy.
 
Powierzchnia obszaru dworskiego: 739 morg, wt ym 465 lasu. Powierzchnia gospodarstw włościańskich 342 morg.
 
 W 1870 roku 811 mieszkańców, 1880 r.
963 mieszkańców. Wedle szematyzmu rzym- kat. 160, par.
Łoszniów (od 1869, wcześniej parafia Trembowla) , gr-kat. 773, par. Suszczyn.
 
Wieś Ostalce z Suszczynem stanowiła  jeden majątek i była własnością rodziny Ciepielowskich. Sprzedano go Żydowi Rosenstock, który był już w posiadaniu  rozległych dóbr Skałat.

źródło: "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" i badania własne

Mszaniec koło Trembowli


Wieś podolska na zachodnim  krańcu powiatu husiatyńskiego, 10 km na południowy wschód od Trembowli. Graniczy na wschodzie z Howiłowem Małym, Howiłowem Wielkim i Suchostawem, na południu z Kobyłowłokami, na zachodzie z Janowem i Dereniówką, na północy z Plebanówką i Iwanówką.  Przez wieś przebiega gościniec rządowy (droga rządowa) trembowelsko-kopeczyniecki. Wieś położona jest na 188 m npm.
 
Powierzchnia obszaru dworskiego: grunty orne 796, łąk 184, pastwisk 326, lasu 7 morg. Powirzchnia gospodarstw włościańskich: grunty orne 1077, łąk 68, pastwisk 4 morgi.
 
Ludności rzym-kat. 128 osób. Mszaniec należy do parafii Trembowla a od roku 1891 do parafii Kobyłowłoki.  
Ludność gr-kat. 706 osób, parafia w miejscu.

We wsi jest szkoła etatowa z 2 nauczycielem. Sąd powiatowy - Kopeczyńce 15 km na płd.-wsch., urząd pocztowy Chorostków.

Obszar dworski należy do ordynacji Chorostków, własność Wilhelma hr. Siemieńskiego Lewickiego i Zofii z hr. Lewickich Siemieńskiej.
 
Uwaga: " Słownik geograficzny.." błędnie podaje przynależność wsi Mszaniec do parafii Chorostków.
 
 Uwaga: Był też Mszaniec Tarnopolski, leżący na północnym cyplu powiatu tarnopolskiego, między powiatem zbaraskim i brodz-
kim.

źródło: "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" i badania własne


W 1921 roku Mszaniec był wsią sołecką, siedzibą gminy, z parafią w Kobyłowłokach. Mieszkańców było 1242 w 239 zagrodach: w tym 271 Polaków, 920 Rusinów i 51 Żydów.

W 1931 roku było mniej mieszkańców: 998 i mniej zagród: 204. Polacy stanowili ok. 26%, Żydzi 4%.

W 1939-45 zginęło w mordach dokonanych przez banderowców ok.20 osób.

źródło: "Ludobójstwo... w województwie tarnopolskim w 1939-1946", H. Komański, S. Siekierka; Wrocław 2006

Uwaga: Autorzy "Ludobójstwo..." najprawdopodobniej klasyfikują Polaków i Rusinów/Ukraińców wg przynależności do obrządku katolickiego lub greko-katolickiego. Podział taki nie jest prawidłowy ponieważ w omawianym rejonie istniała spora część osób obrządku greko-katolickiego, mówiąca po rusku(ukraińsku), ale uważająca się za Polaków. Trudno jest obecnie ustalić jaki procent mieszkańców danej miejscowości można by było zakwalifikować do tej grupy.

Chmielówka

Wieś podolska w powiecie  trembowelskim, leży przy gościńcu krajowym buczacko-strusowskim, założona pośród strusowskich stepów.
Oddalona jest od Trembowli i Strusowa o ok. 2 mile na południowy zachód o 1 milę na wschód od Wiśniowczyka i o 1 milę na północny zachód od Mogielnicy.
 
Powierzchnia gospodarstw większych: ziemia orna 855, łąk i ogrodów  224, pastisk 94. Powierzchnia gospodarstw mniejszych: ziemi ornej:1101, łąk i ogrodów 65, pastwisk 5 morg.
 
 Ludność: rzym-kat. 46, gr-kat. 734, Żydów 14, razem 794.
 
Należy do rzym-kat. parafii w Mogielnicy (od 1851 r.); gr- kat. parafia w  miejscu, (ze wsią Bieniawa - 331  gr-kat). 
 
 We wsi znajduje się szkoła etatowa i stacja pocztowa przy trakcie z Tarnopola do Jazłowca, o 43 kil. od Tarnopola.

Chmielówka - wieś nazywała się dawniej Wieniawka. W tej miejscowości 21 lipca 1809 r. korpus austryjaków pod komendą generała Pikinga, poddał się wojsku polskiemu, dowodzonemu przez podpułkownika Strzyżowskiego. Aby poszło to w niepamięć rząd austryjacki w r. 1815 zmienił nazwę wsi Wieniawka na Chmielówkę.


źródło: "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich"


UWAGA:

Na przedwojennych mapach powiatu Trembowla występują obie miejscowości Chmielówka - koło Brykuli Starej i Wieniawka koło Łaskowców. Należało by ustalić czy ta przedwojenna Wieniawka to w/w miejscowość czy zupełnie inna.

Chmielówka = Wieniawka

Chmielówka - wieś nazywała się dawniej Wieniawka. W tej miejscowości 21 lipca 1809 r. korpus austryjaków pod komendą generała Pikinga, poddał się wojsku polskiemu, dowodzonemu przez podpułkownika Strzyżowskiego. Aby poszło to w niepamięć rząd austryjacki w r. 1815 zmienił nazwę wsi Wieniawka na Chmielówkę.
 
źródło: "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich"
 
UWAGA:
Na przedwojennych mapach powiatu Trembowla występują obie miejscowości Chmielówka - koło Brykuli Starej i Wieniawka koło Łaskowców. Należało by ustalić czy ta przedwojenna Wieniawka to w/w miejscowość czy zupełnie inna.

więcej o tej wsi pod hasłem Chmielówka

Potok Ryczka

Potok ma swoje źródła w stepach strusowskich, na gruntach należących do gmin: Brykula Stara i Chmielówka.  przepływa przez Romanówkę i Mogilnicę, dalej płynie granicą lasów mogielnickich i budzanowskich i pod przysiółkiem Zniesienie wpada do Seretu.

źródło: "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich"