Iwanówka Trembowelska z Budami

stan wg opisu z 1880 roku

Wieś początkowo należała do powiatu husiatyńskiego, następnie do powiatu trembowelskiego (stan na koniec XIXw.).

 

Iwanówka leży 10 km na płd.-wschód od stacji pocztowej w Trembowli. Na północ leży Hleszczawa i Trembowla, na zachód Wolica, na płd.-zachód Plebanówka., na wschód Howiłów Wielki i Mały oraz Chorostków (w pow. husiatyńskim).

 

Wieś leży nad potokami i stawami,które tworzą zlewisko będące źródłem (początkiem)  potoku Tajna, który płynie na płd.-wschód do pow. husiatyńskiego.

 

Wieś otaczają wzgórza wznoszące sięna wschód do 331, na płn. do 338, na zachód do 346 m. W płn. wsch. wznosi się porośnięte lasem wzgórze, którego szczyt (353 m. n.p.m.) również nosi nazwę Iwanówka.

Większe gospodarstwa (własność większa) mają ziemi ornej 1978, łąk i ogr. 216, pastwisk 15, lasu 190 morg; mniejsze gospodarstwa (własność mniejsza) mają ziemi ornej 2396, łąk i ogr. 266, pastwisk 6 morg.

Według spisu z r. 1869 mieszkańców w gminie było 1701, a 55 na obszarze dworskim. Według szematyzmu z r. 1881 mieszkańców było:

-  rzym- kat. 894,

- gr- kat. 1113.

Par. rzym.-kat. w Trembowli, gr-kat. w miejscu, należy do
dekanatu husiatyńskiego, archidjecezji lwowskiej.

We wsi jest cerkiew, szkoła etatowa dwuklasowa i gorzelnia.

źródło: "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich"

W 1921 roku Iwanówka była wsią sołecką, siedzibą gminy i parafii katolickiej oraz gr-katolickiej.Mieszkańców było 2791 w 488 zagrodach: w tym 1706 Polaków, 1054 Rusinów i 31 Żydów.

W 1931 roku było mniej mieszkańców: 2757, za to więcej zagród: 560. Większość to Polacy, ok. 37% stanowili Ukraińcy, Żydów było 40.

W 1941/2 r. policja ukraińska wysiedliła Żydów do getta w Trembowli. Getto zostało zlikwidowane w czerwcu 1943 r., a ok. 3000 Żydów rozstrzelano na terenie kamieniołomów w Plebanówce.

W 1939-45 zginęło w mordach dokonanych przez banderowców ponad 30 osób.

źródło: "Ludobójstwo... w województwie tarnopolskim w 1939-1946", H. Komański, S. Siekierka; Wrocław 2006

Uwaga: Autorzy "Ludobójstwo..." najprawdopodobniej klasyfikują Polaków i Rusinów/Ukraińców wg przynależności do obrządku katolickiego lub greko-katolickiego. Podział taki nie jest prawidłowy ponieważ w omawianym rejonie istniała spora część osób obrządku greko-katolickiego, mówiąca po rusku(ukraińsku), ale uważająca się za Polaków. Trudno jest obecnie ustalić jaki procent mieszkańców danej miejscowości można by było zakwalifikować do tej grupy.