Iwanówka Trembowelska - nazwiska A B C

Przedstawiam listę nazwisk z parafii greko-katolickiej z Iwanówki Trembowelskiej. Jest to prawdziwa rzadkość ponieważ księga ta jest niedostępna w Polsce. Oryginał można zobaczyć we Lwowie lub można sprowadzić mikrofilm do Centrum Historii Rodziny. Księga nie zawiera skorowidza nazwisk, lista jest wyłącznie mojego autorstwa. Akta metrykalne zawierają zapisy po łacinie wpisywane do księgi z wyznaczonymi rubrykami.

W Iwanówce Trembowelskiej, w księdze gr-kat, w latach 1872-79 pojawiają się m.in. nazwiska*:   
 
* Nazwiska obok - to samo nazwisko (według mnie) w kilku wersjach zapisu; jako pierwsze zwykle wersja prawidłowa
* znak ? oznacza brak pewności prawidłowego odczytania nazwiska

 

C.D.N.

źródło: badania własne mojekresyy.blogspot.com na podstawie: akta metrykalne gr-kat, urodzenia z lat 1872-79 Iwanówka Trembowelska

Nazwiska - Informacje ogólne

Dzieje rodziny zawsze badam bardzo szeroko. Nie ograniczam się do prostego wywodu przodków, ale spisuję dane dotyczące wszystkich wujków, ciotek, kuzynostwa różnego stopnia. Badam również genealogię ich małżonków, dzieci, dzieci ich dzieci itd.

 

Po pierwsze dlatego, że często, to gdzieś u członków dalszej rodziny jest zapis posuwający nas do przodu w badaniach dziejów przodków. Np w akcie urodzenia syna brata mojej pra...pra babki był zapis, że ten właśnie brat był legitymowanym szlachcicem. Dzięki tej informacji udało mi się zdobyć dokumenty dotyczące całego procesu legitymizacyjnego tej rodziny. A więc uzyskałam dane dotyczące bezpośrednio moich przodków, których nie ma w metrykach oraz wgląd jak wyglądają takie dokumenty i co się w nich znajduje. 

 

Po drugie badając tak szeroko metryki z danej wsi czy parafii mamy o wiele szerszy pogląd na dane zawarte w metrykach. Możemy wyeliminować błędy, od których niestety aż się roi. Np. zapis nazwisk: często są mało czytelne, zniekształcone lub błędne. Badając metryki wiekszej ilości osób, mamy większą szansę na prawidłowe odczytanie nazwisk lub innych danych zawartych w aktach.

 

Po trzecie mając dużą bazę nazwisk z danej miejscowosci czy parafii możemy prześledzić wzajemne powiazania rodzinne. To właśnie, poza szukaniem własnych przodków, interesuje mnie najbardziej.

Załawie

Położenie
Wieś podolska w powiecie trembowelskim. Położona 5 km na południe od sądu powiatowego w Trembowli,  na płn.- wsch. od urzędu pocztowego Podhajczyki, koło Trembowli. Na północy leży Plebanówka, na płd.-wsch. Dołhe, na płd.-zach. Podhajczyki na płn.-zach. Zielińce. Wzdłuż granicy wsch. płynie rzeka Seret. W jego dolinie leżą zabudowania wsi.

 

Powierzchnia własności większej: grunta orne: 305, łąk i ogrodów 55, pastwisk 15, lasu 18 morg. Powierzchnia własności mniejszej: grunta orne: 582, łąk i ogrodów 58, pastwisk 28, lasu 7 morg.

Ludność 
W r. 1890 było 141 domów i 793 mieszkańców w gmninie. Na obszarze dworskim 2 domy i 24 mieszkańców.
Podział wg religii: 684 gr.-kat., 115 rzym.-kat., 18 Żydów. 
Podział wg narodowości: 679 Rusinów, 138 Polaków, 18 Żydów.
Par. rzym.-kat. w Trembow1i, gr-kat. w Dołhem.

We wsi jest szkoła 1-klasowa.

źródło: "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" i badania własne

W 1921 roku Załawie było wsią sołecką,  parafia i gmina Podhajczyki Justynowe. Do sołectwa należała wieś Zielencze. Mieszkańców było 721 w 161 domach: w tym 146  Polaków, 568 Rusinów i 4 Żydów.
 

W 1931 roku było więcej mieszkańców: 735, i więcej domów: 176. Polacy stanowili ok.  20 %, mieszkała 1 rodzina żydowska.

W 1939-45 zginęło w mordach dokonanych przez banderowców ok. 12 osób.

źródło: "Ludobójstwo... w województwie tarnopolskim w 1939-1946", H. Komański, S. Siekierka; Wrocław 2006

Uwaga: Autorzy "Ludobójstwo..." najprawdopodobniej klasyfikują Polaków i Rusinów/Ukraińców wg przynależności do obrządku katolickiego lub greko-katolickiego. Podział taki nie jest prawidłowy ponieważ w omawianym rejonie istniała spora część osób obrządku greko-katolickiego, mówiąca po rusku(ukraińsku), ale uważająca się za Polaków. Trudno jest obecnie ustalić jaki procent mieszkańców danej miejscowości można by było zakwalifikować do tej grupy.

Suszczyn

Położenie
Wieś podolska w powiecie tarnopolskim. Położona 24 km na północny wschód od Tarnopola, 9 km na wschód od Mikuliniec (sąd, urząd pocztowy i telefoniczny). Na zachód leżą Ostalce, na północ Skomorochy i Kozówka, na wschód Iławcze,  na południe Łoszniów  (obie w powiecie trembowelskim). Wzdłuż granicy zachodniej płynie rzeka Gniezna;  południową część przepływa rzeczka Olchowiec, lewy dopływ Gniezny. Zabudowania Suszczyna leżą w klinie między Gniezną a Olchowcem (301 m npm).

Powierzchnia własności większej: grunta orne 768, łąk i ogrodów 128, pastwisk 57, lasu 22 morg. Powierzchnia własności mniejszej: ziemia orna  971, łąk i ogrodów 101, pastwisk 59 morg.

 

Ludność:

W 1880 r. było 125 domów i 775 mieszkańców w gminie a 13 domów i 102 mieszkańców na obszarze dworskim.

Podział wg wyznania: 662 gr.-kat, 161 rzym.-kat., 49 Żydów, 5 innych wyznań.

Podział wg narodowości: 642 Rusinów, 217 Polaków, 18 Niemców.

 

Parafia rzym-kat początkowo w Trembowli. Od 1869 r w Łoszniowie (obejmuje Łoszniów, Ostalce i Suszczyn). Parafia gr-kat w miejscu (obejmuje Suszczyn, Ostalce i Łoszniów).

        

We wsi jest cerkiew p w. św. Jerzego i szkoła  etatatowa.

źródło: "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" i badania własne

W 1921 roku Semenów był wsią sołecką, parafi Łoszniów, gmina Strysów. Mieszkańców było 2160 w 336 zagrodach: w tym 306 Polaków, 1820 Rusinów i 34 Żydów.

W 1931 roku było więcej mieszkańców: 2216, i więcej zagród: 452. Polacy stanowili ok. 15 %, mieszkało ok. 40 Żydów.

W 1939-45 zginęło w mordach dokonanych przez banderowców ok. 20 osób. Żydów wywieziono do getta w Trembowli i w 1943 zostali rozstrzelani. 

źródło: "Ludobójstwo... w województwie tarnopolskim w 1939-1946", H. Komański, S. Siekierka; Wrocław 2006

Uwaga: Autorzy "Ludobójstwo..." najprawdopodobniej klasyfikują Polaków i Rusinów/Ukraińców wg przynależności do obrządku katolickiego lub greko-katolickiego. Podział taki nie jest prawidłowy ponieważ w omawianym rejonie istniała spora część osób obrządku greko-katolickiego, mówiąca po rusku(ukraińsku), ale uważająca się za Polaków. Trudno jest obecnie ustalić jaki procent mieszkańców danej miejscowości można by było zakwalifikować do tej grupy.

Książki o woj. tarnopolskim i nie tylko...

Polecam:

Herbiarze:
1. "Poczet szlachty galicyjskiej i bukowińskiej", Lwów 1847

Książki sprzed 1945 roku

1. A. Czołowski, B. Janusz "Przeszłość i zabytki województwa tarnopolskiego", Tarnopol 1926;

2. E. Kuropatnicki " Geografia albo dokładne opisanie królestw Galicyi i Lodomeryi", Przemyśl, 1786. 
Dostępny jest reprint z  wydania z 1858 r., zawiera opis miejscowości w cyrkułach pomiędzy Myślenicami a Zaleszczykami. wymienia niektóre miejscowości z podaniem zabytków, wymienia właścicieli. Brak skorowidza wymienionych nazwisk czy miejsc. Język archaiczny.

3. L. Białkowski "Podole w XVI w. Rysy społeczne i gospodarcze", Warszawa 1920, Ciekawa praca, autor podaje m,in. spis polskiej i ruskiej szlachty.

4. A. Przeździecki "Podole, Wołyń, Ukraina" t. 1 i 2; Wilno 1841 , Opis podróży po kresach Rzeczpospolitej. Autor podaje dużo cennych informacji o genealogii niektórych zamieszkałych tam rodach magnackich i szlacheckich. Książka nie ma charakteru naukowego. Brak indeksu nazwisk i miejsc.

5. Z. Gloger "Geografia historyczna ziem dawnej Polski", Kraków 1903, Encyklopedyczny opis poszczególnych województw dawnej Rzeczpospolitej oraz zmiennych granic Polski.

6. P. Dąbkowski "Palestra i księgi sądowe trembowelskie za czasów polskich", Lwów 1920, Szczegółowy opis sądownictwa za czasów I Rzeczpospolitej; wymienia duzo nazwisk osób związanych z funkcjonowaniem sądownictwa w Trembowli.

7. A. Tarnawski, "Szlachta zagrodowa w Polsce południowo-wschodniej : materiały do bibliografii", Lwów, 1938

8. J. Bayger "Powiat Trembowelski: szkic geograficzno-historiczny i etnograficzny", Lwów 1899

9. A. Borszczuk " Województwo tarnopolskie. Notatnik dla badaczy z materiałów organizacji społecznych i gminnych spisów ludności" z serii "Polskie osadnictwo historyczne. Szlachta zagrodowa na wschodzie Polski..." Warszawa 1939

Książki współczesne wydane po 1945 r.

1. H. Komański, Sz. Siekierka "Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w woj. tarnopolskim w latach 1939-45", Wrocław 2006; Książka dla osób o stalowych nerwach. Zawiera nie tylko informacje o ofiarach i sprawcach, ale także cenne dane statystyczne oraz mapy (zawierają niestety błędy). Ponad 1000! stron. 

2. Z. Hauser " Podróże po cmentarzach Ukrainy. Tom II, województwo tarnopolskie", Kraków 2006

3. G. Rąkowski "Podole. Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej", część II

4. Pr. zbiorowa "Województwo stanisławowskie i tarnopolskie. Przedwojenna Polska w zabytkach i krajobrazie"

5.  K. Ślusarek, "Drobna szlachta w Galicji 1772-1848", Kraków 1994

6. S. Russocki, "Elementy wspólnoty w osadach drobnomieszczańskich Mazowsza", Białystok 1977

7. T. Zielińska, "Szlacheccy właściciele nieruchomości w miastach w XVIII w." Warszawa 1987 

8. A. Ossendowski, "Karpaty i Podkarpacie", Poznań 1939,

9.  Janina Bielecka, "Kontrakty lwowskie w latach 1768-1775: wpływ pierwszego rozbioru Polski, 1772 r., na Kontrakty lwowskie", Poznań 1948;

10. B. Longschamps, "Ochrzczony na szablach powstańczych", Wrocław 1983;

11. Russocki S., Elementy wspólnoty w osadach drobnoszlacheckich Mazowsza. XV-XIX wieku, [ w ] Zesz.Nauk.Histor.,Filia UW w Białymst.,1977,z.19,t.IV, cz. 2.

12. Zbigniew Hauser, "Podróże po cmentarzach Ukrainy - dawnej Małopolski Wschodniej", t. II województwo tarnopolskie, Kraków 2006

Ewentualnie dla ciekawych:

1. R. Kufel "Kancelaria, registratura i archiwum parafialne na ziemiach polsich od XII do początku XXI w", Zielona Góra2011; Ciekawy opis funcjonowania parafii w zakresie "papierkologi". Niestety historii jest tam zdecydowanie zbyt mało, bardziej dotyczy czasów współczesnych. Polecam ze względu na podaną bogatą bibliografię dt funkcjonowania Kościoła. Elementy przydatne w genealogii omówię w innym poście.